Opinia

Opinia konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego dotycząca uprawnień pielęgniarek i położnych w zakresie podawania leków i płynów infuzyjnych po odbyciu kursu specjalistycznego „Resuscytacja krążeniowo-oddechowa”

Rozporządzenie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz.U.2007.210.1540), §1, pkt 3, lit. o, stanowi, że pielęgniarka jest uprawniona do wykonywania samodzielnie bez zlecenia lekarskiego świadczeń leczniczych obejmujących podawanie dożylne leków oraz kroplowe przetaczanie dożylne płynów w ramach postępowania w resuscytacji krążeniowo-oddechowej według obowiązujących standardów postępowania w stanach naglących, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego.

Zgodnie z programem kursu specjalistycznego Resuscytacja krążeniowo-oddechowa dla pielęgniarek i położnych, pielęgniarka i położna, po ukończeniu kursu jest uprawniona do wykonywania zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych, w tym do podawania leków i płynów infuzyjnych w stanach zagrożenia zdrowotnego.

W związku z powyższym, rodzaj leków i płynów infuzyjnych, do których podania jest uprawniona pielęgniarka i położna po odbyciu kursu Resuscytacja krążeniowo-oddechowa regulują:

1. Wykaz produktów leczniczych wchodzących w skład zestawu przeciwwstrząsowego ratującego życie, które mogą być podane przez pielęgniarkę, położną zawarty w załączniku nr 3 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 12.01.2011 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, które mogą być doraźnie dostarczane w związku z udzielanym świadczeniem zdrowotnym, oraz wykazu produktów leczniczych wchodzących w skład zestawów przeciwwstrząsowych, ratujących życie.
2. Standardy postępowania w stanach nagłych Międzynarodowego Komitetu Łącznikowego ds. Resuscytacji ILCOR. Standardy aktualizowane są co 5 lat. Ostatnia aktualizacja ukazała się 15.10.2015 r.

Jednocześnie Wytyczne ILCOR 2015 podkreślają, że kluczowe znaczenie dla poprawy przeżycia po zatrzymaniu krążenia, ma natychmiastowe i skuteczne podjęcie przez świadków zdarzenia podstawowych zabiegów resuscytacyjnych, prowadzenie uciśnięć klatki piersiowej oraz wczesna defibrylacja w przypadku VF/VT. Dlatego też leki i zaawansowany sprzęt do udrażniania dróg oddechowych, mimo że należą do interwencji ALS, mają drugorzędne znaczenie w zestawieniu z wczesną defibrylacją i prowadzeniem nieprzerwanych, wysokiej jakości, uciśnięć klatki piersiowej.

Anna Burak
Konsultant Wojewódzki
w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego
dla województwa kujawsko-pomorskiego

Opinię wydano na podstawie:

1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz.U.2007.210.1540)
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, które mogą być doraźnie dostarczane w związku z udzielanym świadczeniem zdrowotnym, oraz wykazu produktów leczniczych wchodzących w skład zestawów przeciwwstrząsowych, ratujących życie. (Dz.U.11.18.94)
3. Kurs Resuscytacja krążeniowo-oddechowa dla pielęgniarek i położnych. Program CKPiP Warszawa, z dnia 19.08.1015 r.
4. Wytyczne ILCOR 2015.